Ένα σχολείο δίχως φόβο!

[

Συναναστρεφόμενη με παιδιά ηλικίας δημοτικού, φτάνουν στα αυτιά μου ολοένα και περισσότερα περιστατικά λεκτικής, ψυχολογικής και σωματικής βίας, τα οποία λαμβάνουν χώρα στο σχολείο. Με λύπη ακούω να διηγούνται και να μοιράζονται μαζί μου ιστορίες που περιγράφουν τους εαυτούς τους ως αδύναμα, ανήμπορα και ανίκανα να τους υπερασπιστούν. Λόγια που πληγώνουν, χειρονομίες που προσβάλουν, χτυπήματα που αφήνουν σημάδια εσωτερικά και εξωτερικά είναι μόνο μερικά από τα πιο μελανά σημεία των ιστοριών τους.

Αυτό που μου προκαλεί περισσότερο εντύπωση είναι το πώς όλα αυτά βρίσκουν χώρο να καρποφορήσουν μέσα σε ένα περιβάλλον που ιδανικά θα έπρεπε να προσφέρει ακριβώς το αντίθετο, ασφάλεια και προστασία προς όλα τα παιδιά ανεξαιρέτως. Το ερώτημα που μου έρχεται στο νου δεν είναι μοναχά πως ή τι δημιουργεί αυτό το αρνητικό κλίμα, που σαφώς αποτελεί ένα από τα πιο καίρια σημεία που θα έπρεπε να απασχολεί όλους τους επαγγελματίες που εμπλέκονται στο σχολικό δίκτυο. Αυτό που με ανησυχεί πρωτίστως είναι τι μπορούν να κάνουν αυτά τα παιδιά και που μπορούν να απευθυνθούν άμεσα μέσα στο σχολείο προκειμένου να λάβουν την απαραίτητη βοήθεια. Όχι μόνο πρόσκαιρα για την αντιμετώπιση του εν λόγω περιστατικού ή της εν λόγω διένεξης που μπορεί να έχει δημιουργηθεί, αλλά με ποιους τα παιδιά στο πλάι τους θα κατορθώσουν να ευαισθητοποιηθούν και να μάθουν να διαχειρίζονται περιστατικά βίας συνολικά.

Κάθε ιστορία που ακούω σηματοδοτεί άλλο ένα παιδί που τραυματίζεται χωρίς να ξέρουμε τον ακριβή βαθμό και με ποιο τρόπο αυτό το τραύμα θα επηρεάσει αργότερα τη ζωή του προσωπικά αλλά και τη συμπεριφορά του ως πολίτη εν γένει. Κάθε τέτοια ιστορία που ακούω κρούει ακόμα ένα καμπανάκι για την επιτακτική ανάγκη να υπάρχουν στα σχολεία μαθήματα διαπαιδαγώγησης, μαθήματα διαχείρισης ανθρώπινων σχέσεων, μαθήματα αυτογνωσίας, μαθήματα που να τα διδάσκουν ουσιαστικά τη ζωή και τους εναλλακτικούς τρόπους να κινούνται μέσα σε αυτή και την πολυπλοκότητα της, απομακρυσμένα από τη «λύση» της βίας πάσης μορφής.

Η βία φέρνει βία. Είναι γεγονός. Δεν είναι λίγες οι φορές που μαθητές οι οποίοι για χρόνια βρίσκονταν στο ρόλο του θύματος, κουρασμένοι και ταλαιπωρημένοι από το ψυχολογικό βάρος της εν λόγω θέσης, μετακινήθηκαν ενστικτωδώς στο ρόλο του θύτη. Αφού αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να επιβιώσεις. Η βία επίσης μετατίθεται. Εάν εγώ δεν μπορώ να «ρίξω εσένα» που είσαι πιο δυνατός, θα ρίξω τον επόμενο που είναι πιο αδύναμος από εμένα και πάλι λέγοντας. Φαύλος κύκλος, που αν δεν διακοπεί νωρίς μπορεί ακόμη και να αφανίσει την ανθρωπότητα.

Η παιδεία ξεκινά από νωρίς, μέσα από τα σπίτια μας. Η οικογένεια είναι ο πρωταρχικός υπεύθυνος να την εμφυσήσει, όχι όμως και ο μοναδικός. Ας αναλάβουμε όλη την ευθύνη που μας αναλογεί. Το σχολείο, η κοινωνία μα και ο καθένας από εμάς ξεχωριστά που έρχεται σε επαφή με ένα παιδί είναι εξίσου υπεύθυνος. Ο καθένας από εμάς μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση με τη συμπεριφορά του ή πηγή στήριξης και εμπιστοσύνης για ένα παιδί. Το να δημιουργηθεί ένα σχολείο χωρίς φόβο εμπεριέχοντας στους κόλπους του παιδιά με αυτοεκτίμηση, αυτενέργεια, υπευθυνότητα, αλληλεγγύη και σεβασμό είναι ευθύνη όλων μας. Όχι μόνο της οικογένειας, όχι μόνο των εκπαιδευτικών, όχι μόνο των ειδικών. Όλων μας και μάλιστα όλων μας μαζί.

Λεϊμονή Χρύσα – Ψυχολόγος

*1η Δημοσίευση στην εφημερίδα “Θεσσαλία”.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *